Independenta Faciası tarihteki en büyük denizcilik ve çevre felaketlerinden biriydi, onu diğer hepsinden ayıran şey ise özellikle bir denizcilik faciasından beklenmeyen şekilde bir yerleşim birimine, hem de Dünya'nın en kalabalık şehirlerinden birine,
İstanbul'a çok yakın gerçekleşmesiydi. Dünya'nın en büyük gemilerinden biri, petrol yüklü bir tanker haftalarca yanmıştı, geriye ise unutulmaz bir hikaye ve dev bir enkaz bıraktı...
27 Mayıs 1977 tarihinde Romanya'nın Köstence tersanesi büyük bir törene hazırlanıyordu. Protokolde dönemin Cumhurbaşkanı Nikolay Çavuşesku ve eşi Elena Çavuşesku'da vardı. O gün Romanya'nın en büyük gemisi Independenta tankerinin isim verme töreni düzenlenecekti, tören ritüellerinden biri olan geminin bordasında şarap kırma şerefi Cumhurbaşkanının eşi Elena Çavuşesku'ya verilmişti. Şişe kırılmamıştı! Bunun uğursuzluk olduğuna inanılırdı.
 |
| Elena Çavuşesku ve Nikolay Çavuşesku |
Independenta 283 metre uzunluğunda, 46 metre genişliğinde ve 22 metre yüksekliğindeydi. 1978 yılında suya indirilmişti. Romanya filosunun göz bebeği ve en büyük gemisiydi. Denize indirilmesi ardından gerçekleştirdiği 19. seferinde Libya'nın El Sider limanından yüklediği 94.600 ton ham petrolü Köstence'ye götürüyordu. Takvimler 15 Kasım 1979 tarihini gösterdiğinde
İstanbul Boğazının güney girişine geldi, dev gemi boğaz geçişi yapmak için kılavuz kaptan bekliyordu. Saat sabaha karşı 4:35'i gösteriyordu ve alaca karanlıkta korkunç bir şey oldu!
Ukrayna'nın
Zhdanov limanından yüklediği 7600 ton çeliği
İtalya'ya götürmek için boğazdan çıkış yapan Yunan
Evriali gemisi boğaz girişinde kılavuz kaptan bekleyen Independenta gemisine yandan çarptı. Şehrin hafızasından asla silinmeyecek bir felaket yaşanmak üzereydi! Aslında büyük sayılabilecek bir kaza gibi görünmüyordu, çarpışma sonrasında metal sürtünmesinden dolayı her iki gemide de yangın çıkmıştı. Independenta'da ki yangının bir an önce söndürülmesi taşıdığı yük ham petrol olduğu için daha hayati bir öneme sahipti. Mürettebat yangını söndürmeye ve bir felaketi önlemeye çalışırken dev tanker sürüklenmiş ve
Haydarpaşa Tren Garının yarım mil açığına kadar gelmişti. Yani şehrin tam ortasındaydı.
 |
| Independenta Yangını ve Haydarpaşa Garı - İstanbul |
Çarpışmadan yaklaşık 1 saat sonra, 15 Kasım 1979, sabah 5:20'de Independenta gemisinde dev bir patlama meydana geldi, bu belki de
İstanbul'un tarihi boyunca gördüğü en büyük patlamaydı. Kadıköy'den Kabataş'a, pek çok ev ve iş yerinin camları kırılmıştı.
O yıllarda Türkiye'nin durumu
Yıl 1979'du ve Türkiye çok karışık günler geçiriyordu, sağ sol çatışmasının hat safhaya ulaştığı o günlerde sabaha karşı gerçekleşen dev pir patlama sesi duyan
İstanbulluların aklına her ihtimal geliyordu; Büyük bir terör olayı, hatta belki de düşman ülkelerden düşman ülkelerden yapılan bir saldırı. Dünya'nın en büyük petrol tankerlerinden birinin ağzına kadar doluyken patladığı ihtimali çok az kişinin aklına gelmişti. Neredeyse
100.000 ton ham petrol haftalarca sürecek bir yangına kaynak olacaktı. Çok daha kötüsü; Marmara denizine sızan petrol büyük bir çevre felaketine yol açacaktı.
15 Kasım sabahı başlayan yangın 14 Aralık'a kadar sürdü, yani neredeyse 1 ay sürdü. Gemideki 46 personelden sadece 3 kişi sağ kurtulabilmişti. Gemideki 43 mürettebat feci şekilde can verdi. Cesetleri Moda ve Sarayburnu sahillerine vurmaya başladığında tanınmaz hale gelmişlerdi.
Independenta Yangınının Çevreye Zararı
Petrol sızıntısının denizde yol açtığı felaket ise çok daha büyüktü. 64.000 ton ham petrolün Marmara Denizine yayıldığı tahmin ediliyordu. Marmara Denizinin kuzeyindeki dip besleyicilerinin yani, planktonların % 96’sını öldürmüş ve yalnızca 9 tür hayatta kalabilmiştir. Ortaya çıkan yangın şehrin havasını da kirletmişti, havadaki partikül miktarı 4 kat artmış, insan sağlığını tehdit eder boyuta gelmişti.
Halk petrollü denizi ve patlamaları görünce işkillenmiş. Balık yememiştir. Sonrasında basını her gördüğünde dert yanan balıkçılar mı dersiniz, satış esnasında pazarda canlı canlı balığı ağzına götürüp yiyen balıkçılar mı dersiniz ama sonuç nafile... Bir türlü halkı ikna edememiştir balıkçılar. O sene ölü sezondur balıkçılar için.
Filmlere dekor oldu...
1979 senesinde çekimleri devam eden
Kemal Sunal'ın
Korkusuz Korkak filminin bir sahnesinin arka planında, Independenta'nın dumanları
İstanbul'u karartır.
Independenta petrol tankerinin enkazı ne oldu?
Her şey sona erdiğinde geriye hafızalardan silinmeyecek bir felaket ve kaldırılması gereken dev bir enkaz kalmıştı. Şehir içi deniz ulaşımını aksatan, haliyle tüm şehrin trafiğini etkileyen yangın söndürüldükten sonra dev enkazın bir enkazın bir an önce kaldırılması gerekiyordu. Bu görev
Deniz Kuvvetleri Komutanlığı'na verilmişti, Komutanlıksa görevi özel bir firmaya devrediyor ancak bu firma 1983 yılında iflas ediyor ve enkaz kaldırılamıyor. 1986 yılında yeni bir firma bulunuyor ve nihayet 1987 yılında enkaz
Tuzla'ya çekiliyor. 1979'tan 1987'ye, yani 8 sene boyunca Independenta enkazı tüm korkunçluğu ile öylece
İstanbul Boğazında durdu.
Kazaya karışan diğer gemi
Evriali'nin 29 yaşındaki kaptanı ve diğer 7 mürettebatı kusurlu bulunup 20 ay hapis cezası almıştı, ama tutuklu bulundukları süre göz önünde bulundurularak hapis cezaları para cezasına çevrildi ve Yunan kaptan 850 Dolar ödeyerek serbest kaldı.
Elena Çavuşesku
"Yayının başında anlatmıştık; Independenta'nın isim verme töreninde şişe kırılmamıştı. Bu gerçekten gemiye uğursuzluk getirmişti belli ki!" - Kerem Gök
Elena Çavuşesku; bir zamanlar Romanya'nın First Lady'siydi, lüksü çok seviyor, Sosyalist Romanya'nın First Lady'si olarak çok pahalı giyiniyor ve hayli pahalı bir konutta yaşıyordu. 1980'lerin sonunda Doğu Blokunda yaşanan çözülmeden Romanya'da nasibini almıştı. Bu 25 yıl süren Çavuşesku diktatörlüğünün de sonu demekti. 1989'un Aralık ayında halk ayaklanması ile baştan indirildi Cumhurbaşkanı Nikolay Çavuşesku ve 25 Aralık 1989 tarihinde eşi Elena Çavuşesku ile birlikte bir duvarın dibinde kurşuna dizildiler.
Independenta'nın bordasında o şarap şişesinin kırılamamasının üzerinden tam 12 seneden biraz fazla zaman geçmişti. Şimdi ne Independenta vardı, ne de ona isim verirken bordasında şarap şişesini kıramayan Elena!
Bu içerik Harun İstenci tarafından aşağıda belirtilmiş olan kategoriler altında oluşturulmuş ve yayınlanmıştır. İçeriğin kopyalanması 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu'na göre suçtur. | İstenci Systems
Harun İstenci Hakkında
1997 yılında İstanbul'da dünyaya geldi ve memleketi Kastamonu. Çocukluğundan bu yana bilgisayar sistemleri üzerinde çalışıyor ve internet üzerinde içerik üretiyor...
Yorum Gönder
Yorum alanı herkese açıktır. Olağan dışı bir yorum algılandığında topluluk politikalarımız gereğince 24 saat içinde kaldırılacaktır.